|
(20/10/99)
Pakistan na de coup Op eens rennen mensen de dormitory in en
uit. Allemaal drukke stemmen buiten. Het gerucht gaat snel rond
"er is een staatsgreep gepleegd in Pakistan"; "het leger heeft de
macht overgenomen"; "er heerst martial law". Maar niemand weet er
het fijne van. De informatievoorziening is schaars, in het bergdorpje
Minapin heeft niemand televisie. Iedereen is op zoek naar een radio.
Al dagen hebben we s'avonds niet genoeg stroom in Minapin, maar
opeens gaan de generatoren aan. Geen idee dat ze die hier hadden,
normaal moeten we het doen met een 60-watt peertje dat brandt met
de sterkte van een nachtlampje, maar nu baadt de dormitory in een
zee van licht.
Radio's en geweren
De hotelwallah zit deze morgen met vermoeide ogen en verward haar
bij ons aan de ontbijttafel. Hij heeft een slechte nacht gehad,
verteld hij. Een hele serie radio's op de gang zijn een stille getuige
van zijn slapeloze nacht. Maar veel meer informatie dan "army take-over"
en "martial law" kan hij ons nog steeds niet verschaffen. We zijn
er niet bepaald gerust op en besluiten ons heerlijke hotel met boomgaard
te verruilen voor de stad Gilgit. Dat is de dichtsbijzijnde grotere
stad en daar hopen we kranten of tv te vinden. Het gewone leven
lijkt onderweg redelijk zijn gangetje te gaan. De busjes rijden
gewoon, de geiten worden naar de wei gedreven en kinderen zijn onderweg
naar school.
Er zijn wel opvallend veel samenscholingen van drukpratende
mannen en bijna iedereen heeft een radiootje aan zijn oor geklemd.
Ook loopt er zo af en toe iemand met een gweer nonchelantover zijn
schouder. Dat is ons nog niet eerder opgevallen in Pakistan. Verder
zien we redelijk wat jeepjes met soldaten in de tegenovergestelde
richting zoeven. In Gilgit komen we Wim en Allan tegen en die kunnen
ons vertellen dat het allemaal best meevalt. Er zijn afgelopen nacht
in Gilgit wel veel vreugdeschoten gelost, die op de BBC per abuis
zijn uitgelegd als 'gevechten'. Helaas beschikt ook hier ons guesthouse
niet over een televisie. Ook zijn er geen buitenlandse kranten te
krijgen. We doen dus maar gewoon de was en 's middags gaan we naar
een oefenwedstijd van het lokale poloteam.
De dag na de coup
Eindelijk kunnen we een engelstalige Pakistaanse krant bemachtigen
van woensdag 14 oktober, de dag na de coup. We lezen de artikelen
meerdere keren, maar echt veel wijzer worden we er niet van. De
vijf vliegvelden en het tv-station zijn bezet geweest, maar weer
vrij gegeven. De minister-president staat onder huisarest en de
ontslagen legergeneraal heeft de touwtjes in handen. Iedereen verzekerd
ons dat er verder niets aan de hand is. Als we echter travellercheques
willen wisselen, krijgen we een notitie onder ogen dat er geen buitenlands
geld mag worden gewisseld. Maar als we de datum open laten knijpen
ze een oogje dicht. Ook staat er in Gilgit op elke hoek een zwaar
gewapende soldaat, voor de veiligheid, zeg maar. Niet geheel op
de hoogte van de politieke achtergronden van Pakistan, zijn wij
erg verbaasd over de staatsgreep. Als je hier rondreist lijkt het
een prima land, niets aan de hand. De enige klacht die we wel eens
hoorden was de te hoge inflatie. Wij vroegen ons dan ook af of de
mensen blij zijn met de gebeurtenisen. Hoewel wij van niemand nog
spontane kritiek hebben gehoord, krijgen we de indruk dat men ziet
zo'n fan is van het leger, maar wel blij is dat de president weg
is.
Mannen met visie
De eerste die wat licht op de zaak werpt, is Muambar Khan, een meelverkoper
en tevens hippiehotel-eigenaar in Madyan. Muambar Khan is een beetje
blijven hangen in de blije jaren zestig, toen veel hippies naar
Madyan kwamen voor de overvloedig beschikbare hashies uit Afganistan.
Regelmatig dwaalt hij met glazige ogen door de niet bezette kamers
in zijn hippieguesthouse en geeft hij zijn visie op het corrupte
Pakistan. Hij vertelt ons dat de regering erg corrupt en frauduleus
is. Alle ontwikkelingsgelden, maar ook de leningen bij internationale
organisaties, verdwijnen in de zakken van de regeringsleiders. Hoewel
hij niet zo'n fan is van het leger, is het een goede zaak dat president
Nawaz Sharif is afgezet. Toch heeft het volk deze man nog niet zo
heel lang geleden met een grote meerderheid van stemmen verkozen.
Daarop legt Muambar Khan uit dat de democratie in Pakistan gewoon
niet werkt. Telkens weer zijn er mannen met grote beloften gekozen
en als ze eenmaal in functie zijn, wordt de boel opgelicht en er
is blijkbaar niemand die hier iets tegen kan doen. Hij filosofeert
dat Islam en democratie zich gewoon niet laten verenigen.
Riaz is
de zoon van Muambar Khan. Hij heeft meerdere banen gehad, zowel
in de Swat-provincie als in andere delen van het land. Volgens hem
viert de corruptie overal hoogtij. Hulporganisaties leveren medicijnen
voor arme mensen die geen medicijnen kunnen betalen. De lokale hulporganisaties
nemen de medicijnen in ontvangst en verkopen ze door voor de volle
prijs. Andere buitenlandse hulporganisaties richten scholen op;
maar zorgen niet voor goede leraren. Daar zit dan een niet opgeleide
lokale persoon, die blijkbaar de juiste vrienden heeft, in het zonnetje
te genieten van een topsalaris. De kinderen spelen buiten. De laatste
paar jaar zijn de buitenlandse schulden van Pakistan explosief gestegen.
De gewone man is er niet beter van geworden.
Speech
Iedereen
kijkt al dagen uit naar echt nieuws over de staatsgreep. Zondag
17 oktober geeft generaal Pervez Musharraf een toespraak voor de
natie. Mensen met een televisie krijgen bezoek van familie en buren.
Sommigen nemen de toespraak zelfs met een casetterecorder op om
het aan de rest van de familie te laten horen. Men heeft een prachige
speech geschreven voor de generaal. Hij roemt de mogelijkheden en
de natuurlijke hulpbronnen van Pakistan en steekt iedereen de nodige
veren in de reet. Uitgebreid gaat hij in op het corruptie probleem
en de staatsleningen die moeten worden terugbetaald uit de zakken
van de regeringsleiders. Dat spreekt iedereen wel aan, zoals te
verwachten. Hij belooft zelfs zijn persoonlijke financien openbaar
te maken. Waar het naar ons idee echter volledig aan ontbreekt is
een voorstel tot verkiezingen en een einddatum voor het interim-legerregiem.
Voor onbepaalde tijd wordt er een nationale council met een zeer
ambitieus aantal doelstellingen aangesteld. Daar hebben ze wel een
paar jaar voor nodig... Toch lijkt men er in Pakistan wel vrede
mee te hebben. Als de man in de straat er maar beter op wordt, vindt
men de regeringsvorm minder belangrijk. De illusie van een echte
democratie hebben de meesten reeds lang geleden opgegeven. De internationale
gemeenschap eist echter een zo snel mogelijk herstel van de democratie.
Volgens Muambar Khan gaat het alleen goed in landen die een koning
hebben. Van vader op zoon wordt doorgegeven hoe het regeren van
een land werkt. Wat hem betreft zou ook Pakistan een koning moeten
hebben, een echte vader voor het land.
|
